Geschiedenis

Het dorp is ontstaan als dijkdorp na de inpoldering van de voormalige Fivelboezem in de veertiende eeuw door monniken van het klooster Bloemhof. De naam verwijst naar een zandrug in de oude boezem. Dorpsbewoners wonen niet ín 't Zandt, maar óp 't Zandt.

De hervormde kerk van 't Zandt dateert uit de 13e eeuw en was oorspronkelijk gewijd aan de Maria. De kerk heeft een eveneens 13e-eeuwse vrijstaande toren met houten spits.

Een opmerkelijk pand in het dorp (op het voormalige grondgebied van het dorp Leermens), is de zogenaamde sarrieshut 

bij Ter Horn. Deze hoorde bij de voormalige molen, de Leermenstermolen. Deze molen is in 1957 afgebroken, één roede ging naar een molen te Warffum. Bij iedere korenmolen in de provincie Groningen stond vroeger een sarrieshut. Dat was de woning van de chercher, de ambtenaar die belast was met de controle op de belasting op het gemaal. Het woord Chercher werd verbasterd tot sarries.

Even buiten het dorp ligt de boerderij Alberdaheerd. Hier stond vroeger een borg die bewoond werd door het geslacht Alberda. De borg is verdwenen, maar het borgterrein, met gracht, oprijlaan en 

bomen, is nog aanwezig. Tegenwoordig bevindt zich hier een sierviskwekerij. Een andere borg was de borg Ompteda, gelegen aan rechterhand van de weg naar Spijk, die in 1750 werd afgebroken.

't Zandt is gebouwd op een zandplaat die al bestond in de tijd dat de dijk op de lijn Godlinze, Schatsborg, Zeerijp als zeewering het achterland tegen het water beschermde. in die tijd liepen wadlopers al van de dijk naar de zandplaat en terug. Ze droegen stokken om de prielen makkelijker over te steken. Later hadden de wadlopers mooie wandelstokken. Vandaar de naam van de inwoners van 't Zandt "'t Zandster Handstokken". De basisschool in het dorp heet ook "OBS De Zandplaat".

't Zandt ligt enkele kilometers ten noorden van de spoorlijn Groningen – Delfzijl. In de oorspronkelijke plannen zou een stopplaats vernoemd worden naar 't Zandt. Later werd de naamgeving veranderd en werd de stopplaats in 1884 geopend als stopplaats Oosterwijtwerd.

Sport en recreatie

Het dorp heeft haar eigen voetbalvereniging, VV 't Zandt, een schietvereniging en een volleybalvereniging genaamd 'Set Up'. Door 't Zandt loopt de Europese wandelroute E9, ter plaatse ook North Sea Trail of Wad- en Wierdenpad geheten.

Voormalige gemeente

De gemeente 't Zandt bestond tot 1990 naast het hoofddorp uit de dorpen, gehuchten en buurtschappen: 

Eenum, De Groeve, Kolhol, 

Korendijk, Leermens, 

Lutjerijp, Oosterwijtwerd, 

Ter Horn, 't Zandstervoorwerk, 

Zeerijp en Zijldijk.

Horeca

't Zandt heeft in de loop der jaren enkele horecabedrijven gehad. Vanaf maart 2011 is het dorpshuis nog het enige horecabedrijf in het dorp, nadat in 2010 de kroeg de deuren sloot en in februari 2011 ook jeugdhonk "de Winkel" de deuren moest sluiten.

 

 

  • Adres
    Straat Hoofdstraat 111
    Postcode 9915PC
    Plaats 't Zandt
  • Contact
    Naam Geschiedenis
    Telefoon